باورهای خرافی روسیه + بررسی تاریخچه

در این مقاله بیشتر با فرهنگ مردم روسیه آشنا می‌شیم و برخی از خرافاتی که روس‌ها به آنها اعتقاد دارند رو بهتون معرفی می‌کنیم.

مقدمه

در این مقاله به باورهای خرافی روسیه میپردازیم. باورهای خرافی همواره در یک‌سری از نقاط مختلف جهان وجود دارد. برخی افراد دارای باورهای خرافی و اعتقاداتی غیرمعقول هستند که از نظر منطقی نادرستند و از لحاظ علمی ثابت نشده‌اند. روس‌ها نیز از این قاعده نیز مستثنی نیستند. تاریخچه خرافات در روسیه بسیار طولانی است و به دوره قبل از مسیحیت یعنی زمانی که عناصر طبیعی همچون آب، آتش، باد و خاک مورد پرستش واقع می‌شدند؛ بر می‌گردد. با اینکه ریشه این باورها در زمان‌های بسیار دور بر می‌گردد هنوزه برخی زا آن باورها هنوز میان مردم رایج است برای مثال اگر شخصی بجای چاقو با دست نان را تکه تکه کند مرتکب اشتباهی بزرگ شده و بنیان زندگی او دچار ضعف و سستی می‌شود. در زیر به برخی از خرافات مردم روسیه می‌پردازیم.

باور در مورد ماتریوشکا: ماتریوشکا به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی روسیه در سراسر جهان شناخته می‌شود. این نماد به شکل یک عروسک چند لایه است، به نحوی که از دل هر عروسک، عروسکی دیگر متولد می‌شود. برخی از مردم روسیه باور دارند که ماتریوشکا می‌تواند حفاظت کننده از خانواده و بچه‌ها باشد.

سوت زدن در خانه: این عادت خاص روسی ممکن است کمی عجیب به نظر برسد. روس‌ها بر این باورند که با انجام این عمل، در کسب و کارشان شکست می‌خورند و هیچ پولی وارد خانه می شود یا به عبارتی دیگر برکت از خانه‌شان بیرون می‌رود. برخی معتدقند که ریشه این باور احتمالا به زمان های قدیم برمی‌گردد که مردم سکه های کوچکی را که آن زمان وجه رایج مملکت بوده را در دهان خود نگه می‌داشتند و زمانی که سوت می‌زدند آنرا گم می‌کردند.

لمس مجسمه‌ها در مکان‌های عمومی: البته که مالیدن قسمت‌های مختلف بدن به مجسمه‌های عمومی در بین گردشگران جهان متداول است و نوعی سنت به حساب می‌آید. در روس‌ها نیز این خرافه میان محلی‌ها رایج است. پس اگر در ایستگاه مترو یا در جاهای دیگر، افرادی را دیدید که کفش، بینی، دست‌ها و حتی سایر اعضای بدن خود را به مجسمه‌ها می‌مالند اصلا تعجب نکنید. روس‌ها معتقند که انجام چنین کاری باعث افزایش شانس ثروتمند شدن، ازدواج کردن، قبولی در امتحانات و یا خوشبخت شدن، می‌شود.

باور در مورد راسپوتین: گریگوری راسپوتین، مشاوری در دوره حکومت تزاری روسیه بود و به عنوان یکی از شخصیت‌های مهم در تاریخ روسیه شناخته می‌شود. برخی از مردم روسیه بر این باورند که راسپوتین می‌توانست بیماری‌ها رو درمان و ناراحتی‌ها را از روح دور کند.
ریختن نمک روی زمین: یک خرافه بسیار رایج روسی، ریختن نمک روی زمین است. روس‌ها معتقدند که این اتفاق منجر به مشاجره بین اعضای خانواده می شود. جالب اینکه آنها برای خنثی‌سازی این اتفاق راه‌حل دیگری دارند. کاری که آنها انجام می‌دهند این است که مقداری شکر روی نمک روی زمین می‌پاشند. ریشه در باور به این خرافه بر آن است که در زمان های قدیم نمک یک کالای گران به حساب می‌آمد و مثل طلا ارزشمند بود به همین دلیل تعجبی ندارد که مردم از هدر رفتن آن هراس داشتند.

باور در مورد نشستن افراد مجرد خانواده در گوشه میز: بعضی از روس‌ها معتقدند که اگر یک مجرد در گوشه میز بنشیند؛ ممکن است هرگز نتواند ازدواج کند. ریشه این سنت چه می تواند باشد؟ در زمان‌های قدیم، بچه‌های خانواده‌های بزرگ دهقانی روی نیمکت‌هایی در وسط یک میز می‌نشستند و فقط یک فرزند خوانده باید گوشه فضا را اشغال می‌کرد.
دست دادن و یا بوسیدن بیش از حد: روس‌ها بر این عقیده‌اند که دست دادن یا بوسیدن بیش از حد منجر به نزاع و درگیری شود. جالب است که حتی این خرافه پایش به فضا هم باز شده است! زمانی که سایوز روسی و آپولو آمریکایی لنگر به فضا رفتند، روس‌ها از دست دادن با فضانوردان آمریکایی که در دریچه ظاهر شده بودند خودداری کردند.

افتادن چنگال بر روی زمین: مردم روسیه معتقد هستند که اگر قاشق یا چنگالس بر زمین بیوفتد یک مهمان خانم اگر و اگرچاقویی افتاد، یک مهمان مرد برایشان می‌آید.

باور نگاه کردن به آینه شکسته: در بسیاری از نقاط دنیا نگاه کردن به آینه شکسته مورد نکوهش قرار گرفته. در روسیه نیز مردم معتقدند با نگاه کردن به آینه شکسته به مدت ۷ سال بد شانسی فرد را تسخیر می‌کند.

خارش بدن: روس‌ها عقیده جالبی درمورد خارش نقاط مختلف بدن دارند برای مثال اگر دست راستشان بخاردمعتقدند که به زودی با کسی ملاقات خواهند داشت ولی اگر بینی‌ آنها خارش کند، به زودی مشروب خواهند خورد. روس‌ها هم مثل ما ایرانی‌ها معتقدند اگر دست چپشان خارش کند، پولی در انتظار آنهاست.

اعتقاد درباره راه رفتن در زیر نردبان: در بسیاری از کشورها از جمله روسیه، مردم معتقدند که نباید از زیر نردبان تردد کرد چرا که این کار برایشان شگون ندارد و برایشان اتفاقات ناخوشایندی می‌افتد. ریشه این خرافه خنده‌دار به زمانی برمی‌گردد که یک روز نقاشی مست، سطل رنگ را اتفاقی بر روی یک عابر پیاده که به سمت محل کارش می‌رفت، از بالای نردبان انداخت. از آن روز مردم موقع رفتن به سرکار از زیر نردبان عبور نمی‌کنند.

بیرون بردن زباله بعد از تاریکی هوا: اگر شما در روسیه آشغال‌ها را بعد از تاریکی هوا بیرون ببرید، روس‌ها فکر می‌کنند که شما سعی در مخفی کردن چیزی دارید و به شما مشکوک می‌شوند. البته برخی نیز بر این باورند که ارواح و اجنه از آشغال‌ها تغذیه و یا برای مراسمات‌شان از آنها استفاده می‌کنند چون معتقدند که پس از غروب آفتاب موجودات ماوراء طبیعی و ارواح آزاد می شوند. بنابراین اگر این کار را بکنند برای خانواده‌شان بدشانسی به بار می‌آید.
سرخ شدن گونه‌ها: اغلب سرخ شدن گونه بخاطر شرایط جوی بوده یا بخاطر احساس شرم و خجالت‌زدگی است، اما برای روس‌ها اعتقاد براین است که سرخی گونه بدون هیچ دلیلی نشانه‌ای از یکسری اتفاقات است؛ مثلا اگر گونه سمت راست رخ شود، نشانه خوش‌شانسی است و یکی از نزدیکان شخص به او فکر می‌کند، اما سرخی گونه چپ به معنی بد اقبالی است و دشمنان شخص راجع به او صحبت می کنند. باور دیگری نیز درباره سرخ شدن هر دو گونه‌ها وجود دارد؛این اتفاق نشانه از آن است که فرد به زودی گریه خواهد کرد.

هدیه دادن کیف پول خالی: اگر در روسیه می خواهید به کسی کیف پول هدیه بدهید لازم است که آن را خالی هدیه نکنید؛ زیرا بسیاری معتقدند کیف پول خالی نمادی از فقر است و گرفتن این هدیه برایشان فقر به‌همراه خواهد داشت. پس اگر کیف خالی خواستید هدیه کنید، بهتر است که مقداری وجه نقد هم در آن قرار بدهید حتی اگر کم باشد.

دست دادن در آستانه درب خانه: بنابر باور مردم روسیه ارواح خبیثه در آستانه در به انتظار نشسته اند و شما با دست دادن با مهمان آنها را به خانه وارد می‌کنند و به‌دنبال آن بدشانسی می آورند. برای این، یا مهمان کاملا وارد خانه می‌شود و بعد با صاحبخانه دست می‌دهد و یا اینکه صاحبخانه از خانه خارج می‌شود و مهمانش را به داخل بدرقه می‌کند.

نشستن روی زمین سرد: یکی از خرافه‌های مردم روسیه این است که هیچ‌کس نباید مستقیما بر زمین سرد بنشیند. آنها فکر می‌کنند، اگر کسی روی زمین سرد یا هر نشیمنگاه سردی بنشیند، قطعا نابارور می شود.
ملاقات با شخصی با اسم مشابه: همچون کشور کره که بسیاری از مردم دارای یک نام مشابه “کیم” هستند، در روسیه نیز ده نام بسیار متداول وجود دارد و بسیاری از افراد در روسیه نام‌های مشابهی دارند.در این‌باره خرافه‌ای مثبت وجود دارد. یعنی اگر کسی با شخص هم اسم خود ملاقات کند، خوش شانسی به سوی او روانه می شود. برخی روس‌ها یک باور دیگر در این باور دارند و آن این است که اگر شما بین دو فرد که با شما هم اسم هستند بنشینید خوش یمنی به شما رو می‌کند و به سرعت در همان لحظه باید آرزویی بکنید و آنرا به کسی نگوید چون اگر آرزویتان را به کسی بگویید آن آرزو دیگر برآورده نمی‌شود.

سخن پایانی

باورهای خرافی روسیه بسیار فراوان هستند و در این مقاله نمی‌توان به آنها اشاره کرد. در کل خرافات روس‌ها تاریخچه بسیار طولانی دارد و افراد بسیاری به این باورها معتقدند.